Before and after / Cần Thơ Sao Vàng rút lui trong đêm tối

Tin giờ chót:
Đã hạ được cờ máu và bảng kết nghĩa của TP Cần Thơ với TP Riverside
Hội Đồng thành phố Riverside tiếp kiếp đại diện tại văn phòng.
11:00 AM, đoàn biểu tình đến "Sisters Cities " nơi gắn bảng tên thành phố kết nghĩa Chị Em với TP Riverside,bảng tên TP Cần Thơ và cờ máu Việt Cộng đã được City lấy xuống. (Võ Thiệu)
Mời đọc bài lược thuật và xem hình do nhiếp ảnh viên Tự Do VÕ THIỆU thực hiện.
(Tổng hợp DĐVBQGVN)
Lib VN
From: Thieu Vo
Subject: Biểu Tình Chống Kết Nghĩa Chị Em Giữa Hai TP Riverside (USA) & TP Cần Thơ (VN)
On Thursday, January 29, 2015 7:33 PM, Thieu Vo <thieuvo43@yahoo.com> wrote:

Kính thưa Quý Niên Trưởng & Quý Chiến Hữu.
Theo lời kêu gọi của Liên Ủy Ban Chống Cộng Sản và Tay Sai, đồng hương tỵ nạn Cộng Sản cư ngụ tại Nam California đã tập trung tại khu Tượng Đài Đức Thánh Hưng Đạo Vương Trần-Quốc-Tuấn, lúc 8:00 AM ngày 29/1/2015 để được xe Bus BTC thuê bao chở đến biểu tình tại City Hall Riverside, để phản đối việc City đã kết nghĩa Chị Em với Thành Phố Cần Thơ Việt Nam.
8:30 AM, BTC làm lể xuất phát, sau phần nghi thức chào cờ và mặc niệm, Ông Phan Kỳ-Nhơn, Chủ Tịch Liên Ủy Ban Chống Cộng Sản & Tay Sai tuyên bố lý do có buổi tập họp Đồng Hương Tỵ Nạn Cộng Sản sáng hôm nay là đi biểu tình chống lại City Riverside đã kết Nghĩa Chi Em với thành phố Cần Thơ của Việt Nam, yêu cầu thành phố cứu xét rút lại việc kết nghĩa.
9:00 AM thì đoàn xe Bus 3 chiếc chở 165 đồng hương khởi hành. Ngoài ra, còn một số đồng hương khác xử dụng xe nhà..
Đoàn biểu tình đến địa điểm lúc 10:00 AM. BTC hướng dẩn xếp hàng 2
với cờ và biểu ngử tiến vào City Hall. Đoàn biểu tình xếp hang ngang trước văn phòng City.
Sau khi làm lể chào cờ Việt Mỷ, đại diện BTC bắt đầu phát biểu nêu những yêu cầu mà đoàn biểu tình thỉnh cầu City cứu xét giải quyết trong tinh thần dân chủ hợp tình hợp lý. Lần lược các Ông Phát Bùi, Chris Phan hai Nghị Viên TP Garden Grove, BS Võ-Đình-Hữu, đại Diện người Việt Quốc Gia Hoa Kỳ, và một số cựu quân nhân Mỹ đã từng chiến đấu ở Việt Nam trước năm 1975. Hội Đồng thành phố Riverside tiếp kiếp đại diện tại văn phong.
11:00 AM, đoàn biểu tình đến "Sisters Cities " nơi gắng bảng tên thành phố kết nghĩa Chị Em với TP Riverside,bảng tên TP Cần Thơ và cờ máu Việt Cộng đã được City lấy xuống.
Tiếp tục đến phòng mạch BS Viên-Đoàn, người môi giới cho hai thành phố kết nghĩa Chị Em Cần Thơ & Riverside.
Cuộc biểu tình kết thúc, mọi người lên xe rời TP Riverside lúc 12:30 PM và về địa điểm xuất phát lúc 1:30 PM.
Những hình ảnh ghi lại được trong ngay biểu tình chống việc kết nghĩa Chị Em của hai thành phố Riverside và Cần Thơ, xin kính chuyển đến Quý Vị.
Trân trọng kính chào.
Thieu Vo


(Bấm link để xem hình)
Photo:Thiệu Võ,
https://plus.google.com/…/112596…/albums/6109917763623667185
 
Bieu Tinh Chong Ket Nghia Chi Em Giua 2 TP Riverside

Like ·

 
 

TNS Janet Nguyễn, và Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ yêu cầu Thành Phố Riverside hủy bỏ việc kết nghĩa với Thành Phố Cần Thơ, Việt Nam

(Santa Ana) Tiếp sau tin thành phố Riverside kết nghĩa với Thành Phố Cần Thơ, tại Việt Nam. Thượng Nghị Sĩ Janet Nguyễn và Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ đã lên tiếng kêu gọi Thị Trưởng Thành Phố Riverside, ông Rusty Bailey với những dẫn chứng về việc Việt Nam vi phạm trắng trợn về nhân quyền, và TNS Janet Nguyễn và Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ hy vọng Thành Phố Riverside sẽ hủy bỏ mối liên hệ này.

TNS Janet Nguyễn nói : "Là một người tị nạn đến Hoa Kỳ tìm tự do, tôi cảm thấy bị xúc phạm bất cứ một thành phố nào của Hoa Kỳ muốn kết nghĩa với thành phố của một quốc gia đã vi phạm trắng trợn nhân quyền, bằng các hình thức bắt bớ giam cầm trái phép hàng loạt những người can đảm nói lên sự thật chống lại chính quyền CSVN."

Kể từ năm 1975, chính quyền CSVN đã dùng những chiến thuật đàn áp, bắt bớ, giam cầm trái phép các nhà lãnh đạo cộng đồng, các chính trị gia đối lập, các ký giả và những thường dân vô tội. Những hành vi bất hợp pháp mà kết quả đã cao buột hàng trăm thường dân và những người này bị xét xử bởi các tòa án là công cụ của chính quyền.

Hoa Kỳ là một quốc gia đặt trên nền tảng Tự Do và Dân Chủ, TNS Janet Nguyễn và Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ tin rằng những định chế công quyền địa phương như thành phố Riverside, chỉ nên kết nghĩa với những thành phố và các quốc gia tôn trọng những nguyên tăc  căn bảo đạo lý ghi nhận trong Hiến Pháp Hoa Kỳ.

Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ phát biểu: "Thành Phố Riverside đã gởi một thông điệp nhầm lẫn gián tiếp ủng hộ và tán trợ việc làm của chính quyền CSVN. Đây là một hành động sai lạc, tôi thành thật hy vọng Thị Trưởng Bailey cùng các thành viên trong Hội Đồng Thành Phố nhận thức điều này và sửa đổi."

Địa Hạt 34, nới TNS Janet Nguyễn đại diện, gồm có Quận Cam nơi có đông người Mỹ gốc Việt nhất định cư.

TNS Janet Nguyễn cùng gia đình trốn thoát Việt Nam để đi tìm tự do trên một chiếc thuyền nhỏ dài 10 thước, vượt biển Đông Hải. Sau khi trãi qua nhiều trại tị nạn, sau cùng TNS Janet Nguyễn và gia đình đến định cư tại California năm 1981.

Cựu Nghị Viên Andrew Đỗ là con một công chức tùng sự tại Phủ Thủ Tướng của Nền Đệ Nhị Cộng Hòa, ông đện tị nạn Cộng Sản cùng với gia đình khi ông lên 12 tuổi.

Ngày nay TNS Janet Nguyễn là dân cử người Mỹ gốc Việt cao cấp nhất tại Hoa Kỳ. 

Tiểu Tử / Chuyện Thuở Giao Thời

  Nhà Văn Tiểu Tử 

Chuyện Thuở Giao Thời 

Tiểu Tử – Chuyện thuở giao thời

 

Tháng 3, rồi tháng 4 năm 1975, thiên hạ chạy di tản rần rần từ miền trung vào trong nam, rồi từ đất liền « chạy » ra biển, nhốn nháo hỗn loạn chẳng biết « trời trăng » gì hết, chỉ có một ý nghĩ rõ rệt ở trong đầu là « Ở lại với tụi nó là chết ! ». Vậy rồi giai đoạn di tản đó chấm dứt vào ngày 30 tháng 4…

…Giữa tháng 4, một thằng bạn gọi điện thoại cho tôi, nói : « Mầy đừng đi di tản. Ở lại đi ! Không có sao hết ! Tao bảo đảm ». Thằng nầy làm lớn trong « Tổng Nha », nó nói « chắc như bắp » ! Lại một thằng bạn khác – thằng này người Pháp, làm việc ở sứ quán Pháp – nói trong điện thoại, giọng rất bình thản : « Mầy đừng đi đâu hết ! Mọi việc đều đã thoả thuận trước rồi ! Yên tâm ! ». Riêng tôi, tôi nghĩ : « Mình làm việc cho hãng dầu ngoại quốc trực thuộc hãng quốc tế SIPC ( Shell International Petroleum Company – Anh Quốc ) chắc không sao ! ». Vậy là tôi quyết định ở lại…

…Ngày 30 tháng tư năm 1975 ! Việt cộng vào « đớp » hết, công tư gì cũng đớp hết, thượng vàng hạ cám gì cũng đớp hết. Họ gọi hành động đó bằng một danh từ nghe cũng…văn chương :« Tiếp Quản ». Không biết hai thằng bạn tôi kể ở trên có…tức hộc máu hay không khi thấy mình bị gạt dễ dàng như con nít ? Riêng tôi, tôi thấy như tôi từ trên trời rơi xuống, thấy những gì xưa nay mình học, mình hỏi, mình hiểu biết, mình suy luận v.v…đều sai bét đối với « cái gọi là cách mạng » !

Hãng dầu tôi làm việc bị tiếp thu bởi…«ê-kíp » có bí số K7. Những người nầy mặc đồ đen đội mũ tai bèo đen. Mấy tay có vẻ « xếp » mang túi dết ngang hông và bao súng lục nằm…sau đít ! Họ chiếm kho dầu Nhà Bè và văn phòng trung ương ở đường Thống Nhứt. Hai hôm sau, có tin bộ đội vào kho Nhà Bè « vít » K7 ra ngoài, vì kho dầu không thuộc quyền quản lý của mấy cha K7. Vậy là trong cái tổ chức rất là…« cách mạng » nầy, cái « đầu não » của công ty không còn dính với cái thân mình là kho dầu nữa ! Phải nói thiệt : tôi làm việc cho hãng dầu hơn 19 năm, đã đi thăm viếng nhiều hãng dầu ở các quốc gia khác, nhưng chưa thấy một tổ chức hãng dầu nào…khùng như vậy !

Qua sáng ngày thứ ba, tôi được chở xuống kho Nhà Bè để hướng dẫn một ông tướng VC đi viếng kho ( Có lẽ mấy tên « nằm vùng » đã cho bọn « cách mạng » biết rằng tôi…rành kho dầu này lắm ! ) Đến kho, tôi được « ông » bộ đội xếp kho cho biết ông tướng là « xếp » cục hậu cần. Tôi tưởng tượng sẽ gặp lão ta với bộ quân phục thẳng nếp và một ngực mề đai như thường thấy ở mấy tướng các nước cộng sản !

…Xe ông tướng đến. Bước xuống là một người cao lớn mặc bộ đồ « xá xẩu » tàu bằng lụa màu ngà, đội nón Panama trắng, miệng ngậm ống đót có điếu thuốc đang cháy dở. Được giới thiệu, ông ta không bắt tay tôi, chỉ gật nhẹ đầu, nói :« Ta đi thôi ! ». Tôi lưu ý ông ta đừng hút thuốc trước khi vào kho. Ổng gạt bỏ mẫu thuốc nhưng vẫn ngậm ống đót trên môi…

Kho Nhà Bè lớn lắm. Ngoài bốn cầu tàu chiếm hết mặt sông, trên bờ có khu bồn chứa và các khu nhà máy trộn nhớt, trộn hoá chất, sản xuất thùng thiếc 20 lít đựng dầu hôi, châm dầu vào thùng 200 lít, nhà máy nhựa đường.v.v…

« Phái đoàn » đi viếng gồm có ông tướng, hai người hộ vệ và xếp kho. Vì kho dầu không làm việc nên tôi chỉ đưa họ đi…phớt phớt vòng ngoài các khu nhà máy. Tôi có ý đợi họ đặt câu hỏi, nhưng không nghe cha nào nói một tiếng. Sau nầy, tôi mới biết rằng ngoài bắc không có những gì chúng tôi có ở trong nam, cho nên họ không biết…khỉ gì để mà hỏi !

Đến khu bồn chứa, bỗng ông tướng chỉ một cái bồn, hỏi : « Cái bể nầy bao nhiêu khối ? ». Tôi trả lời : « Mười lăm ngàn m3 ». Hỏi : « Mỹ nó làm cho các anh đấy à ? ». Trả lời : « Không có thằng Mỹ nào vô đây hết ! Toàn là dân Việt Nam thực hiện ».

Nghe vậy, lão ta cười khẫy : « Làm gì có ! Ở ngoài ta, trên 2000 khối là phải ông Liên Xô hay ông Trung Quốc thực hiện cơ ! ». Cái cách thằng chả nghi ngờ lời tôi nói đã chạm mạnh tự ái của tôi, đồng thời cũng cho tôi thấy rằng miền bắc của mấy chả nó dở ẹc hà ! Tôi nhấn mạnh : « Tất cả ba mươi mấy cái bồn nầy, lớn nhỏ gì cũng do nhà thầu thực hiện với thầy thợ hoàn toàn người Việt.)) Tôi đưa mấy người đến xem cái bồn mới làm xong cách đây mươi hôm. Đó là cái bồn lớn nhứt kho Nhà Bè, 30000 m3, do nhà thầu Việt Nam EVS thực hiện, nó lớn bằng nửa cái sân banh !. Từ đó, mấy chả làm thinh luôn cho đến về văn phòng để họp với mấy anh em cấp chỉ huy cũ theo ý muốn của ông tướng !

Sau khi nghe mấy anh em lần lượt trình bày lý lịch, cấp bậc, phần việc và lương bổng của mình, ông tướng nói : « Các anh yên tâm : Đảng và Nhà Nước sẽ trả lương các anh y như cũ. Cứ yên chí phục vụ ! ». Nghe giọng ông ta rất tin tưởng vào những gì ổng nói, mình cũng thấy tin tưởng theo…

…Thời gian sau, hãng dầu đường Thống Nhứt được mang tên « Công Ty Xăng Dầu Khu Vực Hai ». Hỏi « Khu Vực Một » ở đâu thì được trả lời « Chưa có, nhưng đã có Tổng Công Ty ở Hà Nội » ! Cách mạng có khác !

Rồi là « xếp thang lương », nghĩa là mỗi ngành mỗi nghề đều được xếp cấp bậc trên từng thang lương, từ đó lãnh lương mỗi tháng 2 kỳ, mỗi kỳ nửa lương. Tôi được xếp « kỹ sư bậc 2 trên 6 », nghe…khoẻ re. Thang lương có 6 bậc mà mình nằm gần trên đĩnh rồi, họ cũng biết…chấm điểm đó chớ ! Ai dè khi lãnh lương mới…té ngửa : mấy chả xếp thang lương ngược , hạng nhứt là bậc 6 nằm trên hết, rồi tuột lần xuống dưới chót là hạng một. Tôi bậc 2 trên 6, là hạng…áp chót ! Mẹ !…

Tôi lãnh 80 đồng tiền mới ( Vậy là thằng cha tướng Tổng Cục Hậu Cần đã nói láo ! ) Bực mình, chạy đi gặp thủ trưởng, ảnh nói : « Trời đất ! Bác Hồ chủ tịch nước mà chỉ lãnh có 200 đồng. Còn anh, anh lãnh tới 80 đồng còn muốn gì nữa ? ». Thấy thằng chả đem « Bác Hồ » ra…làm chứng, tôi biết có cãi cũng vô ích. Rồi tôi nhớ ra là anh tài xế cũ của tôi bây giờ lãnh 90 đồng, tôi…đánh đòn chót : « Vậy thôi anh cho tôi làm tài xế, đi ! ». Thằng chả cười, thấy như tôi sao quá khùng, nên vừa lắc đầu vừa trả lời : « Đâu được ! Anh là Kỹ Sư đâu làm tài xế được ! ». Tôi làm thinh, bước ra khỏi văn phòng thủ trưởng mà thấy như mình từ trên trời rơi xuống !

* * *

…Tôi « chịu trận » với cái gọi là « cách mạng » hết ba năm. Vượt biên thất bại hết ba lần, qua lần thứ tư đi thoát, để bây giờ – ba mươi mấy năm sau – ngồi viết mấy dòng nầy nhân ngày 30 tháng tư thứ 37…mà thấy không phải tôi đã từ trên trời rơi xuống, chính mấy thằng cha « cách mạng » mới là từ trên trời rơi xuống !

Tiểu Tử

34. Thầy Năm Chén

33. Tấm vạc giường

32. Những hình ảnh đẹp

31. Tôi nằm gác tay lên trán

30. Giọt mưa trên tóc 

29. Chuyện di tản 1975

28. "Thằng đi mất biệt"

27. Ông già ngồi bươi đống rác

26. Cái mặt

25. Cái miệng

24. Tôi đi bầu

23. Tiết Nhơn Quý

22. Mùa thu cuộc tình

21. Ông Năm Từ

20. Đèn trung thu

19. Người viết mướn

18. Chuyện giả tưởng

17. Thằng chó đẻ của má

16. Thằng dân

15. Chợ trời

14. Cái loa

13. Tô cháo huyết

12. Thèm

11. Con Mén

10. Chuyện chẳng có gì hết

9. Nội

8. Viết một chuyện tình

7. Bài ca vọng cổ

6. Made in Việtnam

5. Xíu

4. Làm thinh

3. Đi xe đò, đi xe ôm

2. Chị Tư Ù

1. Con rạch nhỏ quê mình

 

Đô Thị La Mã Cổ Đại Bị Chôn Vùi 15 Thế Kỷ

BỤI ĐƯỜNG XA
POMPEII – Đô Thị La Mã Cổ Đại Bị Chôn Vùi 15 Thế Kỷ
Tôn Thất Hùng
Hôm nay tôi lại đi về miền nam của nước Ý, băng qua thành phố Naples, một thành phố rất sầm uất, hiện đại, ăn chơi khét tiếng qua những câu chuyện về các băng đảng Mafia chuyên bảo kê sòng bài, buôn lậu, vận chuyển ma túy, bắn giết, mãi dâm...Tuy nhiên, chúng tôi đã bỏ qua nơi này, không ghé vào. Chương trình của chúng tôi là hướng đến thị trấn Pompeii, nơi từng có một xã hội ổn định, một nền văn minh rực rỡ của người La Mã cổ đại phát triển tại đây. Theo các tài liệu của địa phương, núi lửa Vesuvius đã phun trào nham thạch vào năm 0079 sau Công Nguyên, cả thị trấn Pompeii đã bị chôn vùi sâu bên dưới lòng đất sâu từ 4 đến 6 mét (13 đến 20 ft). Nham thạch và tro bụi từ ngọn núi lửa đã phun rất cao lên trời và rơi xuống một khối lượng khổng lồ, chôn vùi tất cả sự sống quanh đó, nâng mặt đất xung quanh chân núi cao lên hơn vài mét. Kể từ ấy, lòng đất nơi này đã lưu giữ một câu chuyện cổ với nhiều bí mật và huyền thoại về một đô thị sầm uất từng hiện hữu bên vùng biển Tyrrhenian, rồi bỗng dưng biến đi không để lại một dấu vết nào...

Pompeii nằm im sâu trong lòng đất thật nguyên vẹn đến 1520 năm sau, tức là năm 1599, thành phố của văn minh La Mã cổ đại này mới được người hậu sinh tìm thấy, nhưng chỉ thật sự được khai quật vào năm 1748 do một kỹ sư người Tây Ban Nha, ông Rocque Joaquin de Alcubierre, chịu trách nhiệm.

NGƯỢC GIÒNG LỊCH SỬ
Theo các nhà sử học và khảo cổ, Pompeii từng là một thành phố vô cùng văn minh và giàu có của người La Mã cổ đại. Họ đến và xây dựng thị trấn này từ khoảng 600 đến 700 năm trước Thiên Chúa giáng sinh. Những dấu tích khi khai quật đã cho thấy một nền văn minh thật rực rỡ từng hiện hữu ở đây. Các nhà khảo cổ cùng kết hợp các thí nghiệm khoa học, đã xác định chính xác ngày giờ núi lửa phun trào là 10 giờ sáng, ngày 24 tháng 8, năm 0079. Miệng núi Vesuvius nức ra, sức nóng từ bên trong lòng đất làm chảy khối đá bên trên của ngọn núi, theo sức nóng, nham thạch đã được phun lên cao 33km (20.5 miles) và kết tụ thành những viên bi đá rơi xuống. Hàng ngàn, hàng triệu, hàng tỷ những viên bi đá ấy đã từ từ rơi xuống thị trấn Pompeii trong trong nhiều ngày đêm liên tiếp. Một số người dân đã bỏ chạy, nhưng cũng rất nhiều người vẫn ở lại vì không lường được sự nguy hiểm khủng khiếp. Họ không ngờ rằng những viên đá nhỏ ấy cứ mãi tiếp tục rơi không ngừng nghỉ. Rồi vào một buổi sáng, tiếp theo những cơn mưa đá là một luồng không khí cực nóng từ miệng núi lửa đã phun ra bao trùm cả thị trấn, những người dân còn bám trụ lại với nhà cửa tại Pompeii đều chết ngay lập tức. Phổi của họ chứa đầy bụi nóng, da thịt và nội tạng khô đi thật nhanh, những thân xác của các nạn nhân liền được phủ kín, chôn vùi bởi bụi và đá. Cả một thành phố đã được “bảo quản” hàng nhiều thế kỷ bên dưới lòng đất. Một xã hội văn minh, một thương cảng từng hình thành và sinh sống ở đây trên dưới bảy, tám thế kỷ, chỉ trong một thời điểm thật ngắn ngủi vài hôm với thiên tai, đã bị chôn vùi hoàn toàn với những nhà cửa, dinh thự, con người và gia súc... Một số người chạy thoát qua một thị trấn khác, đã bàng hoàng kể lại nỗi thiên tai tại đây, nhưng có ai hiểu cho. Sau đó trời đã lại quang mây tạnh, miệng núi Vesuvius khép lại như chưa từng có gì xảy ra, chiều cao của ngọn núi bỗng thấp hơn (vì một khối lượng đá khổng lồ bị chảy ra, phun lên trời), mặt đất khu vực xung quanh bỗng cao hơn trước khác thường... nhưng chẳng có dấu hiệu gì cho thấy nơi đây từng hiện hữu một xã hội con người. Câu chuyện được các nạn nhân sống sót, mất nhà cửa, mất người thương yêu gào khóc kể lại, nhưng người ta nghe cứ như chuyện hoang đường... Và từ những hoài nghi, cái “hoang đường” ấy trở thành truyện cổ tích. Vài thế hệ sau, không còn ai xác định được chính xác đô thị cổ Pompeii từng hiện hữu ở vị trí nào. Tất cả như chìm vào quên lãng cùng dòng đời bể dâu...thương cảng không còn dấu vết, đất bồi đẩy bãi biển ra xa hơn mấy cây số.... Cho đến cuối thế kỷ XVI, chính quyền địa phương mới xác định có một thị trấn bị chôn vùi bên dưới lòng đất. Và rồi, nền văn minh rực rỡ ấy cuối cùng đã trở về với ánh sáng mặt trời và thế giới loài người vào giữa thế kỷ XVIII. Cả thế giới đã thảng thốt ngạc nhiên vì sự phân bố, quy hoạch trong xây cất cách đây trên 2000 năm đã đạt đến mức độ hoàn chỉnh không khác gì những đô thị hiện đại ngày nay, hoặc nói theo cách khác, quy hoạch đô thị của chúng ta đang sống hiện nay cũng chỉ là những thừa kế từ kiến thức của tiền nhân cổ đại mà thôi.

NGƯỜI CỔ ĐẠI VĂN MINH NHƯ THẾ NÀO?
Đã có một thời, nhân loại từng ngộ nhận các lãnh vực văn minh chúng ta đang nhận hưởng từ tiền nhân ngày nay như toán, vật lý, hóa học, thiên văn, âm nhạc, chữ viết, xây dựng, hội hoạ, triết học... là do người La Mã cổ đại tìm tòi và phát hiện ra. Tuy nhiên, với thời gian, các tài liệu lịch sử cho biết người La Mã cổ đại đã học được, hầu như trọn vẹn từ sau khi họ thống trị đất nước Hy Lạp. Người La Mã đã phát triển xã hội của họ thật rực rỡ từ nền tảng của văn minh Hy Lạp. Ngày hôm nay chúng ta vẫn có thể thấy qua các di tích như đền thờ, cung điện, những tác phẩm điêu khắc, những công trình xây dựng vĩ đại, những bộ lịch được tính toán thật chính xác trong thiên văn, những định luật toán học... Thị trấn Pompeii là một trong những đô thị cổ của nền văn minh La Mã cổ đại. Theo tư liệu của bộ du lịch tại đây, đô thị cổ Pompeii cũng chưa được khai quật trọn vẹn mà chỉ mới 40% diện tích được đào xới và phô bày với nhân loại ngày nay. Khoảng 60% diện tích của đô thị cổ đại vẫn còn nằm sâu bên trong lòng đất, đang được các nham thạch đá rắn chắn và khô ráo bảo quản. Có thể rồi vài trăm năm, vài ngàn năm sau, các thế hệ con cháu sẽ có những phương pháp khảo cổ, khai quật tối tân, tinh vi và ít bị hư hại hơn, sẽ lại tiếp tục công việc tìm về quá khứ và lịch sử này.
Pompeii, cũng như các cổ thành ở khắp nơi trên thế giới, có tường thành kiên cố bằng đá tảng bao quanh bảo vệ với sáu cổng vào. Một dấu hiệu mà tôi cho là rõ nhất trong quy hoạch đô thị của nền văn minh Hy Lạp – La Mã là một rạp hát bằng đá gọi là Amphitheatre, một sân vận động có hồ bơi, một quảng trường thoáng rộng để dân chúng họp mặt luôn luôn hiện hữu như một điều kiện bắt buộc. Các rạp hát cổ xưa và rạp hát ngày nay không khác nhau mấy về hình thức và bố cục. Tất cả đều được xây theo hình vòng tròn hoặc vòng cung. Các dãy ghế được cưa, đẽo, khắc bằng đá, xếp từ thấp đến cao. Toàn cảnh những rạp hát này trông như một cái tô, sân khấu biểu diễn là đáy tô, còn ghế ngồi của khán giả được xếp từ thấp đến cao xung quanh như vành tô. Khi đến Madrid ở Tây Ban Nha, tôi còn thấy nhiều rạp hát cổ của người La Mã có đường hầm đi ra giữa khu vực biểu diễn, mục đích cho các nghệ sĩ, các lực sĩ tranh tài hay các con thú trình diễn có thể xuất hiện gây bất ngờ cho khán giả. Cổ nhân cách đây nhiều ngàn năm đã tính toán sao cho âm thanh vang vọng lồng lộng vào vách đá xung quanh để khán giả ngồi ở đâu cũng có thể nghe được những âm thanh rất trung thực. Khán giả có thể nghe được người biểu diễn nói, đàn, hát một cách rõ ràng. Người xưa không có loa và âm thanh điện tử mà vẫn có thể trình diễn cho hàng ngàn khán giả nghe rõ mồn một. Khi ở Hy Lạp, tôi cũng đã từng đến thăm một rạp hát cổ trên 3500 năm thật khổng lồ với hơn 13 000 chỗ ngồi. Khi ca sĩ đứng vào một vị trí nhất định trên sân khấu và cất tiếng hát không có loa điện tử hỗ trợ, âm thanh nghe thật sắc sảo đã vang dội thật bất ngờ lên tất cả các hàng ghế khán giả xung quanh, nhưng nếu ca sĩ bước ra khỏi cái ô đó thì không còn nghe rõ nữa. Tôi đã ôm đầu vì không biết người thời nay tân tiến hơn hay người cổ đại mới thật sự là những con người thông minh (?). Thành phố Pompeii, đã có một Grand Theatre thật quy mô 5000 chỗ ngồi, ước chừng đã được xây từ 200 năm trước Thiên Chúa giáng sinh. Hiện nay những hàng ghế bằng đá trên các nấc thang từ thấp tới cao vẫn còn nguyên, tuy nhiên các chi tiết trang trí mỹ thuật, chạm trổ đã không còn nữa.
Đi sâu hơn chút nữa là những con đường lát đá cẩm thạch vẫn còn nguyên vẹn và hệ thống dẫn nước thật hoàn hảo. Tôi cảm thấy chạnh lòng khi được biết người La Mã cổ đại ở đây đã từng có hai hệ thống nhận và thoát nước riêng biệt. Họ nhận nước sạch từ các mạch nước, dòng suối từ trên núi chảy xuống và họ thải nước bẩn theo một lối dẫn khác ra hồ chứa nhân tạo. Không có sự nhập nhằng giữa nước sạch và nước thải. Lúc ấy, tôi chỉ muốn đưa tay lên miệng, tự cắn mình một cái thật đau, cho khỏi cảm giác chua xót, vì ở quê hương Việt Nam của tôi hiện nay, người dân vẫn còn sử dụng nước dùng và nước thải trên cùng một nguồn nước, cùng một dòng sông; mà nên nhớ, đây là hai thời đại sống cách nhau 2000 năm.... Người hướng dẫn viên lại chỉ cho tôi xem những căn nhà còn sót lại ở một con đường từng là phố thị. Dấu vết của các bệ đá bày hàng, bếp lò của nhà hàng sát ngay cửa ra vào tại mặt tiền cũng giống như cách các nhà hàng thời thượng vừa nấu nướng vừa cho người qua lại đứng xem. Bảng hiệu được ghi bằng tiếng Latin với tên của cửa tiệm và tên của chủ nhân. Đi ngang qua một căn nhà hai tầng, tôi thấy rõ đường ống thoát nước thải cầu tiêu của một toilet xây trên tầng thứ hai của căn nhà, nhìn tựa như máng xối của chúng ta ngày nay và được nắn bằng đất nung. Vào khu vực dân cư, từng căn nhà được phân chia rõ với phòng khách, phòng ngủ, nhà bếp. Bệ nấu ăn trong nhà bếp cũng cao vừa ngang tầm đứng của người nội trợ, nồi được làm từ đất sét nung, các muỗng, thìa được làm bằng kim loại, vì màu hen gỉ, tôi không biết kim loại đó được nung rèn bằng sắt hay bằng đồng...

NGƯỜI CỔ ĐẠI LÀM DU LỊCH VỚI "THANH LÂU"
Trong đô thị này có cả một nhà trọ với quầy tiếp tân được xây bằng đá vẫn còn nguyên vẹn giống như các quầy reception hiện nay ở các khách sạn, tiếp sau đó là dấu vết của những căn phòng nhỏ. Một điều thú vị mà tôi và những du khách tham quan đã bật cười khi bước vào một căn nhà được giới thiệu là “thanh lâu”, nằm đối diện “khách sạn”. Có lẽ nơi đây được xây lên và họ “ăn theo” cái “khách sạn” kia để buôn hương, bán phấn. Căn “thanh lâu” này có tám phòng rất nhỏ, mỗi phòng có một cửa sổ và một bệ đá. Trên tường vẫn còn rõ nét các bức họa vẽ cảnh những đôi trai gái đang hành lạc mây mưa. Cuối dãy của “thanh lâu” có một căn phòng dùng làm phòng tắm rửa và toilet, được che chắn bởi một bức tường đá. Đây là dãy nhà ít bị hư hao nhất trong toàn cổ thành Pompeii, cho nên chúng tôi không được phép mở đèn máy chụp hình vì ánh sáng có thể làm phai màu các bức tranh vẽ trên tường. Dấu tích của căn“thanh lâu” cổ này cho thấy mãi dâm là một nghề rất xưa, đã có từ thời cổ đại.

NHỮNG NẠN NHÂN BỊ CHÔN VÙI LÀ AI?
Theo các chứng tích của khảo cổ, nham thạch từ núi lửa được phun cao lên trời, rơi xuống như một cơn mưa, từ từ chôn vùi cả thành phố. Khi những nhà khảo cổ đào sâu vào những căn nhà, họ bắt gặp nhiều xác đàn ông, đàn bà và gia súc đã hóa đá. Vì không ngờ cơn mưa đá cứ rơi mãi, nên nhiều người đã chọn ở lại, một số gia đình giàu có cũng cho các nô lệ ở lại giữ nhà. Dấu vết để biết được một nô lệ là vành đai bằng sắt đeo ngang bụng. Đây là một loại “cùm cố định” để nhận biết một người nô lệ, cái “cùm” đi theo họ suốt đời, nếu họ có trốn cũng sẽ dễ dàng bị nhận ra, sẽ bị bắt trở lại. Tôi thấy có một xác đàn bà đã hóa thạch trong tư thế ngồi, hai bàn tay che mặt và mũi, rồi những xác khác là nô lệ đàn ông té ngửa ra trong tư thế đau đớn, trên bụng vẫn còn nguyên vành đai sắt. Nghe nói khi đào khảo cổ, người ta còn phát hiện những lỗ bộng trong đá mang hình dáng con người và cả gia súc. Lý do vì những thân xác ấy đã bị tiêu hủy. Các nhà khoa học đã bơm thạch cao vào những khoảng rỗng trong đá ấy để cho ra những thân xác con người, thú vật, tất cả đều ở trong tư thế hoảng sợ cho thấy họ chết không bình an. 

TRỞ VỀ HIỆN TẠI
Vì câu chuyện xảy ra quá lâu, đã mấy ngàn năm trong lịch sử, nên tôi không bị hoảng sợ khi nhìn các xác chết hóa thạch, nhưng cảm giác khâm phục, ngạc nhiên khi chứng kiến cổ nhân đã từng có đời sống vô cùng văn minh hơn chúng ta tưởng. Ở thời kỳ này, nhiều nơi trên thế giới còn sống hoang sơ theo từng bộ lạc, chưa có quần áo mặc, ngủ trong hang hoặc trên cây, chỉ biết săn bắt và nướng thịt trên lửa...thì ở Pompeii đã có những quy hoạch như một khuôn mẫu của đô thị hiện đại ngày nay với tiệm rượu, quán ăn, cửa hàng, khách sạn, những biệt thự nguy nga bằng đá cẩm thạch, có mạch nước ngầm phun lên được sử dụng như vòi nước công cộng trong khu phố, tư gia có cả toilet xây trên lầu, có lò bánh mì trong bếp, có nồi và tô chén bằng đất nung, có muỗng thìa bằng kim loại vô cùng mỹ thuật... Được biết chỉ mới 40% của Pompeii được khai quật và tôi cũng phải mất gần bốn tiếng đồng hồ để đi được chỉ hơn một nửa của khu vực này.
Ngày xưa, khi chưa có dịp tận mắt ngắm nhìn những di tích khảo cổ cổ đại, tôi vẫn tưởng kiến trúc và xây dựng ngày nay là do con người hiện đại nghĩ ra. Tuy nhiên khi được tận mắt xem các di tích, các công trình nguy nga cổ đại, tôi mới biết tất cả những giá trị văn minh chúng ta đang sử dụng ngày hôm nay đều đến từ những ý tưởng và kiến thức của tiền nhân cổ xưa, bắt nguồn từ nền văn hóa khởi thủy Hy Lạp và La Mã. Trở ra khỏi cổ thành, nhìn những lều bạt thô sơ bày bán hàng lưu niệm bên ngoài, nhìn cảnh một bà du khách đang mua rất nhiều quà lưu niệm, bà này và người bán hàng phải cầm máy tính bấm đi bấm lại các bài toán cộng trừ đơn giản... tôi mỉm cười khi chợt nghĩ: cả một thành phố kiên cố, văn minh rực rỡ sau lưng tôi đã được người xưa dùng toán học rất phức tạp tính toán bằng tay và trí óc...còn con người chúng ta hôm nay, mấy ai còn có thể giải được những bài toán cộng, trừ, nhân, chia hay các phương trình toán phức tạp, mà không phải dùng đến máy tính như người xưa nữa?
Tôn Thất Hùng

Bao Lì Xì Tết Ất Mùi 2015

Download hình và in bao lì xì