Đại tá Thu Phan Getka, Bác sĩ Nha khoa Hải quân là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên mang cấp bậc Đại tá trong quân đội Hoa Kỳ được thăng cấp vào năm 2001, cô cũng là người Việt Nam đầu tiên mang cấp Đại tá Hải quân, và là người Việt Nam thứ ba mang cấp bậc Đại tá trong quân đội Hoa Kỳ. Theo tài liệu sưu lục được thì người Việt Nam đầu tiên được thăng cấp Đại tá trong Quân đội Hoa Kỳ vào năm 1982 là Bác sĩ Quân y Lục quân Nghiêm X Quang (hồi hưu), và Bác sĩ Quân y Lục quân Nguyễn Dương là ngưới Việt Nam được thứ hai được thăng cấp Đại tá Hoa Kỳ vào năm 1992 (hồi hưu năm 1999), họ là 3 trong số 50 vị Đại tá Hải, Lục, Không quân, Duyên phòng (Coast Guard) và Đoàn y tế công cộng (U.S. Public Health Service Commissioned Corps) Hoa Kỳ gốc Việt. Cô Phan Thu 17 tuổi, nữ sinh lớp 11 trường trung học Pháp tại Đà Đạt cùng gia đình phải chạy trốn vào Sài Gòn khi quân cộng sản gần tiến vào thành phố này. Tại Sài Gòn cô trở lại trường học và cấp sách đến trường được vài tuần thì trường học phải đóng cửa vì tình hình trở nên sôi động và nguy ngập. Gia đình cô lại phải lánh nạn cộng sản rời khỏi Việt Nam 10 ngày trước khi quân cộng sản Bắc Việt cưỡng chiếm được Sài Gòn ngày 30 tháng 4 năm 1975.
Đến Hoa Kỳ gia đình cô cư ngụ tại Manassas, Tiểu ban Virginia nơi chị và anh rể người Mỹ đang sinh sống. Biến cố 30 tháng 4 năm 1975, làm cho gia đình cô ly tán, Ba má và ba chị em cô cùng trốn thóat khỏi Việt Nam nên khi đến Hoa Kỳ họ được sinh sống với nhau, một người chị ở Thái Lan, một người chị khác ở tại Anh Quốc, Và một người anh du học tại Bỉ. Phụ thân của Phan Thu nguyên là giám đốc Viện Paster.
Những năm sau khi ổn định cuộc sống và hoàn tất trung học, Phan Thu ghi danh học tại đại học Công gíao tại Hoa Thịnh Đốn (Catholic University in Washington), sau đó cô theo học tại đại học Maryland, và hoàn tất cử nhân ngành Nha khoa. Sau dó cô học thêm chương trình một năm nữa tại đây. Phan Thu cho biết, cô phải rời đại học Maryland để phục vụ Hải quân, vì Hôn phu của cô là Trung tá Hải quân Eric Getka, ngành thần kinh tâm lý khuyên cô nên nhận một học bổng của Hải quân và gia nhập quân chủng này trước khi họ kết hôn. Thu Phan Getka cho biết: " Chồng tôi đã quyết định, anh ấy thích Hải quân và chọn con đường binh nghiệp, vì vậy gia nhập Hải quân cũng là lựa chọn thích hợp đối với tôi".
Thu Phan Getka không còn gặp lại quê hương của cô nữa, nhưng cô cảm thấy những năm sau cuộc sống của cô đã chạy trên con đường song song. Sau khi gia nhập Hải quân Hoa Kỳ, ngành nha khoa, cô được thuyên chuyển đến làm việc tại Trung tâm Y tế Hải quân Quốc gia tại Bethesda, Tiểu ban Maryland (National Naval Medical Center in Bethesda, Md).
Trung tá Thu Phan Getka "đứng" và Thiếu tá Trần Ngọc Nhung "ngồi" tại Trung tâm Y tế Hải quân Quốc gia tại Bethesda, Md (National Naval Medical Center in Bethesda, Md) - USN photo.
Cần biết thêm, trong Hải quân Hoa Kỳ có hai ngành Sĩ quan, Sĩ quan ngành tác chiến hải quân (Line Officer) tương tự như Sĩ quan ngành chỉ huy của Hải quân VNCH, và Sĩ quan ngành chuyên môn hải quân (Staff Corps Officers). Bài viết này chỉ đề cập khái nét về các ngành chuyên môn của Hải quân.
Ngành nha khoa Hải quân là một trong tám ngành chuyên môn của Hải quân: Y sĩ, Điều dưởng, Phục vụ y tế, và Nha khoa, bốn ngành này thuộc Quân y Hải quân (Bureau of Medicine and Surgery/Navy Medicine). Ngoài ra còn có bốn ngành chuyên môn khác, đó là ngành Kỷ sư thuộc Bộ chỉ huy Công binh Hải quân (Naval Facilities Engineering Command), ngành Tiếp vận thuộc Bộ chỉ huy Tiếp vận Hải quân (Naval Supply Systems Command), riêng ngành Quân pháp và ngành Tuyên úy thì trực thuộc Bộ trưởng Hải quân (Navy Secretaria).Quân y Hải quân đảm nhận nhiệm vụ chăm sóc y tế cho 326,612 quân nhân Hải quân hiện dịch, 110,049 quân nhân Hải quân trừ bị và 196,514 nhân viên dân sự Hải quân. Ngoài ra, Quân y Hải quân cỏn đảm nhận phục vụ y tế cho binh chủng Thủy quân lục chiến gồm 202,100 quân nhân hiện dịch và 39,600 quân nhân trừ bị.
Chỉ huy trưởng Quân y Hải quân hiện nay là Phó đô đốc Matthew Nathan (Y sĩ) và Chỉ huy trưởng ngành Nha khoa Hải quân là Phó đề đốc Stephen Pachuta (Bác sĩ Nha Khoa).
Về cấp bậc và quân phục, Sĩ quan chuyên môn Hải quân mang huy hiệu cấp bậc trên cầu vai (kể cả nam va nữ) và cấp bậc trên tay áo quân phục theo ngành chuyên môn rất khác biệt so với Sĩ quan ngành tác chiến hải quân (Line Officers).
Từ khi gia nhập Hải quân, Bác sĩ nha khoa Thu Phan Getka lần lượt phục vụ tại nhiều trung tâm Nha khoa Hải quân, và đảm nhận nhiều chức vụ quan trọng, đường binh nghiệp của cô từ đó cũng được thăng tiến theo thời gian, điểm son đáng quý chính là lòng tận tụy chăm sóc sức khỏe cho quân nhân Hải quân các cấp và gia đình họ.Bác sĩ Thu Phan Getka được thăng cấp Thiếu tá năm 1990, Trung tá năm 1996, Đại tá năm 2001.
Đại tá Thu Phan Getka và Trung sĩ Matthew Foster tại khoa Periodontics trường hậu Nha Khoa Hải quân Hoa Kỳ (Naval Postgraduate Dental School photos).
Tính đến nay, Bác sĩ Thu Phan Getka mang cấp Đại tá khoảng 14 năm, và là một trong những
Đại tá thâm niên nhất trong Hải quân Hoa Kỳ còn tại ngủ.Ngoài Đại tá Thu Phan Getka, người
Việt mang cấp Đại tá trong ngành Nha khoa Hải quân, còn có Đại tá Trần
Ngọc Nhung dã hồi hưu năm 2013, và Trung tá Nguyễn Trọng Đức sẽ được
thăng cấp Đại tá vào năm 2016. Riêng cấp Trung tá ngành nha khoa còn có
Trung tá Trịnh T Hiền, Trung tá Lưu Thu Nhan, Trung tá Vincent Đỗ, Trung tá Phan Minh Hồng, Trung tá Trịnh H NMN và Trung tá Đoan Vinh Đang. Hiện nay Đại tá Thu Phan Getka là Trưởng khoa Periodontics
tại trường hậu Nha Khoa Hải quân Hoa Kỳ (Naval Postgraduate
Dental School).
Nam Yết.
Tài liêu: Navy Personnel Command; Congress.gov; United States Navy staff corps; Navy & Marine Corps Medical News - U.S. Navy; Navy Medicine Professional Development Center (NMPDC); Periodontics - Walter Reed National Military Medical Center; Specialty Insignia-Staff Corps; Những vị Tướng Hoa Kỳ gốc Việt trong tương lai; http://www.navy.mil/navydata/nav_legacy.asp?id=146; Navy Medicine; http://www.hqmc.marines.mil/About.aspx; Y sĩ xe tăng Mỹ -
Giao Chỉ-San Jose.
No comments:
Post a Comment